Αυτό ήταν το σύνθημα που κυριάρχησε στην α΄ διεθνή συνάντηση εμπειρογνωμόνων που έγινε στο Παρίσι το Φεβρουάριο 2004 υπό την αιγίδα του PEB (PROGRAM EDUCATIONAL BUILDING)
του ΟΟΣΑ και τη συνεργασία του GEOHAZARDS INTERNASIONAL των ΗΠΑ , με θέμα : «Η αντισεισμική ασφάλεια των σχολικών κτιρίων» .
Η έντονη σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια σ’ όλον τον πλανήτη σε συνδυασμό με τις καταστροφές που αυτή προκαλεί στο δομημένο περιβάλλον δημιουργούν σημαντικές ευθύνες αλλά και υποχρεώσεις στην παγκόσμια κοινότητα και στις θεσμικές εκφράσεις μέσω των οποίων αυτή εκπροσωπείται . Ιδιαίτερα η κατάρρευση σχολικών κτιρίων στην Ιταλία , την Τουρκία , την Αγγλία , το Ιράν αλλά και σ’ άλλες χώρες με αποτέλεσμα το θάνατο μαθητών , σε συνδυασμό με το γεγονός ότι παρατηρείται σημαντική υστέρηση στην εφαρμογή επιστημονικών προτύπων αντισεισμικής θωράκισης των κτιρίων , οδήγησαν τότε τον ΟΟΣΑ να οργανώσει , για πρώτη φορά , μια τέτοια συνάντηση σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων , προκειμένου να αναλυθούν οι συνέπειες που προκαλεί ο σεισμός στο σχολείο και να προσδιοριστούν οι πολιτικές που πρέπει να ακολουθηθούν από τα κράτη και τις κυβερνήσεις για την ελαχιστοποίηση ή την εξαφάνιση της σεισμικής απειλής στο σχολείο .
Κι ενώ όλες οι προηγμένες χώρες έλαβαν υπόψη τους τα πορίσματα και τις κατευθύνσεις της συνάντησης αυτής προσαρμόζοντας ανάλογα την πολιτική τους στο χώρο των σχολικών κτιρίων , στην Ελλάδα η εφαρμογή των μνημονίων έφερε κατά το 2010 το τέλος στον αντισεισμικό έλεγχο των σχολείων που είχε ξεκινήσει από τον ΟΣΚ , με αποτέλεσμα , «αυτή τη στιγμή , χιλιάδες παιδιά να κάνουν μάθημα σε σχολικές αίθουσες που στην πλειονότητά τους είναι παμπάλαιες , χτισμένες με παλαιούς αντισεισμικούς κανονισμούς και ως εκ τούτου επικίνδυνες».
(Β. Μπενέκου – Εφ. ΕΘΝΟΣ -2011) .
Στη Σπάρτη , το σοβαρό θέμα της στατικής επάρκειας και αντισεισμικής ασφάλειας των σχολικών κτιρίων του δήμου , τέθηκε με αφορμή καταγγελία του τέως Νομάρχη Λακωνίας κι επικεφαλής , τότε , της μείζονος αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο Σπάρτης , κ. Κώστα Φούρκα , σε συνεδρίαση του Οκτωβρίου 2011 . Συγκεκριμένα ο κ. Φούρκας ανακοίνωσε , τότε , ότι το 2007 , ο καθηγητής του Πολυτεχνείου κ. Τσουκαντάς , ο οποίος διενεργούσε μελέτη ενίσχυσης του κτιρίου της Μαθητικής Εστίας Σπάρτης , μέρος της οποίας είχε καταρρεύσει , του είπε : «Νομάρχη μου , τα προβλήματα που έχει η Μαθητική Εστία έχει και το τάδε σχολικό συγκρότημα» εννοώντας τα κτίρια 2ου Γυμνασίου/Λυκείου και 3ου Γυμνασίου Σπάρτης , τα οποία είχε αναγείρει ο ίδιος εργολάβος που είχε κατασκευάσει και τη Μαθητική Εστία .
Προς γενική κατάπληξη η σοβαρότατη αυτή καταγγελία πέρασε χωρίς καμιά αντίδραση εκ μέρους του δημοτικού συμβουλίου αλλά και χωρίς καμιά ενεργοποίηση της δημοτικής αρχής στη συνέχεια , πράγμα που ανάγκασε την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ , τον Ιανουάριο του 2012 , να δημοσιοποιήσει το θέμα και με ανακοινώσεις , δελτία τύπου , ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων , επανειλημμένες παραστάσεις στο δημοτικό συμβούλιο , κλπ , κλπ , να απαιτήσει την άμεση και ριζική αντιμετώπισή του .
Και πάλι όμως η δημοτική αρχή όχι μόνο έμενε άπραγη , αλλά σε κάθε ευκαιρία κατηγορούσε την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ ότι «γεμίζει τον κόσμο ανησυχία και στοχεύει σε δημιουργία εντυπώσεων» . Χρειάστηκε η ενεργοποίηση κι ευαισθητοποίηση των Συλλόγων Γονέων και της ΕΛΜΕ Λακωνίας εκ μέρους της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ για να αναγκαστεί επιτέλους η δημοτική αρχή να προβεί στην αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού θέματος υπογράφοντας , ύστερα από ένα και πλέον έτος (!!!) , προγραμματική σύμβαση με το Πολυτεχνείο για το ερευνητικό έργο :
«Διερεύνηση σεισμικής συμπεριφοράς και έλεγχος στατικής επάρκειας των κτιρίων του 2ου Γυμνασίου/Λυκείου και του 3ου Γυμνασίου Σπάρτης» .
Το Σεπτέμβρη του 2013 υποβλήθηκε στο Δήμο Σπάρτης η «Α΄ φάση Π.Ε. 1 Αποτύπωση –τεκμηρίωση» του ερευνητικού προγράμματος . Το δημοτικό συμβούλιο συζήτησε το θέμα με καθυστέρηση 2 και πλέον μηνών σε συνεδρίαση της 8-12-2013 (!!!) κι ενώ η κοινή γνώμη περίμενε ενημέρωση σχετικά με τις παρατηρήσεις του Πολυτεχνείου για την α΄φάση του ερευνητικού προγράμματος , οι εισηγήσεις που έγιναν (βλέπε ρεπορτάζ του ΕΛΛΑΔΑ TV- 19/12/2013) κράτησαν το σοβαρότατο αυτό θέμα μέσα στην αχλύ μιας προσπάθειας δημιουργίας πολιτικών εντυπώσεων χωρίς να ενημερωθεί η κοινή γνώμη για τις παρατηρήσεις της ερευνητικής ομάδας που αφορούν τα συγκεκριμένα σχολικά κτίρια , σύμφωνα πάντα με την κάλυψη της συζήτησης από τα τοπικά ΜΜΕ :
Ας δούμε , λοιπόν , ποιες είναι οι γενικές παρατηρήσεις της πρώτης από τις τρεις συνολικά φάσεις του ερευνητικού προγράμματος του Πολυτεχνείου που υπογράφει ο καθηγητής ΕΜΠ κ. Κ. Σπυράκος :
1.Όλα τα κτίρια έχουν φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα και αποτελούνται από υποστυλώματα , δοκούς και πλάκες . Δεν εντοπίστηκαν τοιχώματα από οπλισμένο σκυρόδεμα . Το γεγονός αυτό υποδηλώνει έναν σχετικά εύκαμπτο φέροντα οργανισμό του οποίου η σεισμική συμπεριφορά αναμένεται ότι θα επηρεάσει σημαντικά η τοιχοποιία .
2. Οι υδρορροές διέρχονται σε πολλές περιπτώσεις μέσα από τα υποστηλώματα , το οποίο έχει προκαλέσει :
Α) Απώλεια διατομής υποστυλώματος.
Β) Οξείδωση και απομείωση του οπλισμού .
Προτείνεται η άμεση πλήρωση των οπών με κατάλληλο επισκευαστικό που θα υποδείξουμε , αφού προηγουμένως κατασκευαστούν εξωτερικές υδρορροές .
3. Στην κάτω παρειά των δοκών των γυμναστηρίων εμφανίζονται προβλήματα οξείδωσης του οπλισμού λόγω ανεπαρκούς επικάλυψης .
4. Λόγω των έντονων προβλημάτων υγρασίας , αναμένεται οξείδωση του οπλισμού στις περιοχές όπου εμφανίζεται , γεγονός που θα διερευνηθεί στη Β΄ Φάση .
5. Σε πολλούς τοίχους πλήρωσης δεν έχει πραγματοποιηθεί κατάλληλη σφήνωση με τα υποστυλώματα και τις δοκούς που τους περιβάλλουν με αποτέλεσμα τη μείωση της δυνατότητας συνεργασίας μεταξύ τοιχοποιίας και πλαισίου οπλισμένου σκυροδέματος .
Οι ανωτέρω γενικές παρατηρήσεις θα συμπληρωθούν και θα ποσοτικοποιηθούν κατά τη Β΄Φάση του ερευνητικού προγράμματος .
Επισημαίνεται ότι απαιτείται η ολοκλήρωση και της Γ΄ Φάσης για να προκύψει η αξιολόγηση της στατικής επάρκειας και η αναμενόμενη σεισμική συμπεριφορά των κτηρίων του σχολικού συγκροτήματος καθώς και οι ενδεχόμενες επεμβάσεις (επισκευές – ενισχύσεις – συντηρήσεις ) .
Σύμφωνα με τα παραπάνω δεν κατανοεί κανείς γιατί η δημοτική αρχή Σπάρτης υποβαθμίζει το θέμα και σπεύδει να βγάλει συμπεράσματα τη στιγμή που ο ίδιος ο ερευνητής καθηγητής αποφεύγει να κάνει , τονίζοντας πως θα χρειαστούν οι Β΄ και Γ΄ Φάσεις του ερευνητικού προγράμματος για να βγουν τα τελικά και οριστικά συμπεράσματα για τη στατικότητα και τη σεισμική συμπεριφορά των κτιρίων .
Ήδη η Α΄ Φάση υποδεικνύει συγκεκριμένα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κι αυτό από μόνο του αποδεικνύει πως ο έλεγχος των συγκεκριμένων κτιρίων ήδη έχει δικαιωθεί , πως η φημολογία δεν ήταν «έρπουσα» και πως οι φόβοι είχαν βάση , δείχνοντας το δρόμο για εξέταση του συνόλου των διδακτηρίων του δήμου Σπάρτης μέσα από ένα πρόγραμμα που θα καταρτιστεί και θα εφαρμοστεί ΑΜΕΣΑ με ευθύνη του δήμου Σπάρτης .
Ζούμε σε μια χώρα και σε μια περιοχή κατ’ εξοχήν σεισμογενή , σε χρονικό σημείο , μάλιστα , που η σεισμικότητα βρίσκεται σε έξαρση και πρέπει , σαν πολιτεία αλλά και σαν αυτοδιοίκηση , να κάνουμε τα αδύνατα – δυνατά προκειμένου οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί να χρησιμοποιούν διδακτήρια ελεγμένα , συντηρημένα , αξιόπιστα και ασφαλή .
Πρέπει ΟΛΟΙ να καταλάβουν πως η κατάσταση των κτιρίων του 2ου Γυμνασίου / Λυκείου και 3ου Γυμνασίου που θα αποτυπώσει η σχετική έρευνα ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ένα στοίχημα που κάποιοι θα κερδίσουν και κάποιοι θα χάσουν .
Είναι απλά η εκπλήρωση μια θεμελιώδους υποχρέωσης προς τους μαθητές , προς τους γονείς τους , προς τους εκπαιδευτικούς , προς την ίδια την εκπαίδευση και προς την κοινωνία ολόκληρη .
Βαγγέλης Μητράκος
Ακολουθήστε το FLYNEWS στο Google News και παρακολουθήστε όλες τις εξελίξεις