Ο ρόλος του νηπιαγωγείου ανέκαθεν ήταν πολύ σημαντικός. Ωστόσο, με την ένταξη του νηπιαγωγείου στην υποχρεωτική εκπαίδευση, γίνεται ολοένα και πιο σύνθετος όσον αφορά στην προετοιμασία των παιδιών για την επόμενη βαθμίδα. Ένας από τους σημαντικότερους στόχους του νηπιαγωγείου είναι το να προετοιμάσει τα παιδιά ώστε να είναι σχολικά έτοιμα για την Α’ Δημοτικού. Η ευαισθητοποίηση γύρω από τη σχολική ετοιμότητα συμβάλλει καίρια στο να είναι οι μαθητές ευτυχισμένοι στο χώρο του σχολείου τους, να μπορούν να παρακολουθούν και να ευχαριστούνται τη διαδικασία της μάθησης.
Στη χώρα μας τα παιδιά ξεκινάνε τη φοίτησή τους στην A’ Δημοτικού στην ηλικία περίπου των 6 ετών (από 5 ετών και 9 μηνών έως και 6 ετών και 8 μηνών). Και αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας μέσος όρος, αφού κάποια από τα παιδιά μπορεί να είναι έτοιμα λίγο νωρίτερα, ενώ κάποια άλλα λίγο αργότερα. Για την καλύτερη οργάνωση, όμως, της κοινωνίας μας χρησιμοποιούμε γενικά τους μέσους όρους.
Η αξιολόγηση της σχολικής ετοιμότητας θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι λειτουργεί αντιρροπιστικά στην άκαμπτη και ομοιόμορφη φύση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων (της ενιαίας εκπαίδευσης που είναι ίδια για όλους) που προϋποθέτουν στην πραγματικότητα πως όλα τα παιδιά είναι όμοια κατά την είσοδο τους στο σχολείο, ότι το μυαλό τους λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο και έχουν τις ίδιες ανάγκες (Κορντιέ 1995).
Μία από τις παραμέτρους της σχολικής ετοιμότητας που χρειάζεται να εκτιμηθεί, είναι η γνωστική-συναισθηματική ωριμότητα του παιδιού. Προκειμένου να φοιτήσει με επιτυχία στην Α΄ Δημοτικού, ένα παιδί χρειάζεται να έχει αναπτύξει και κάποιες δεξιότητες γνωστικής και συναισθηματικής φύσης .
Με δεδομένο ότι στην Α΄ Δημοτικού οι απαιτήσεις είναι πολύ περισσότερες και διαφορετικές απ’ ό,τι ήταν στην προηγούμενη βαθμίδα, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό οι γνωστικές δεξιότητες του παιδιού να έχουν ωριμάσει αρκετά. Σε αντίθεση με το νηπιαγωγείο όπου οι δραστηριότητες είναι πιο ελεύθερες, στην Α΄ Δημοτικού η γνώση είναι πιο δομημένη. Πλέον αυτά που θα του ζητούνται είναι πολύ πιο σύνθετα και συνδεδεμένα λογικά μεταξύ τους, και μέσα από διαφορετικές δραστηριότητες, αλληλένδετες μεταξύ τους, επιτυγχάνεται η εμπέδωση. Επομένως, αφού η στοχοθεσία θα είναι διαφορετική, απαιτείται τα παιδιά να έχουν μεγαλύτερη ωριμότητα. Είναι σημαντικό να μπορούν να προσέχουν και να συγκεντρώνονται, να έχουν την ικανότητα να ακολουθούν οδηγίες, όπως επίσης να προσβλέπουν και στην ολοκλήρωση μιας διαδικασίας. Το να μπορεί κανείς να παίρνει ευχαρίστηση από την ολοκλήρωση μιας δραστηριότητας ή από την επίλυση ενός προβλήματος και να προσβλέπει στην ολοκλήρωση μιας διαδικασίας, θεωρείται βασική προϋπόθεση για μια επιτυχημένη φοίτηση του παιδιού στο σχολείο (Buhler, 1935).
Επιπλέον, εξίσου σημαντικό για το παιδί είναι να έχει κατακτήσει τις έννοιες του χώρου και του χρόνου, γεγονός που θα του δώσει τη δυνατότητα να ασκεί μεγαλύτερο έλεγχο στο περιβάλλον του, αφού θα του επιτρέψει να αναπτύξει έναν πιο ενεργητικό ρόλο απέναντι στα πράγματα. Παράλληλα, χρειάζεται να έχει κατακτήσει την ικανότητα για ταξινόμηση, αντιστοίχιση, σειροθέτηση και διατήρηση της ύλης (Ράλλη & Μαριδάκη-Κασσωτάκη 2012). Αυτές οι ικανότητες θα του επιτρέψουν να μπορεί να παρακολουθεί τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα αντικείμενα και τα συνδέει μεταξύ τους, αφού, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, στην Α΄ Δημοτικού οι γνώσεις που προσφέρονται βρίσκονται σε λογική συνέχεια.
Όσον αφορά τη συναισθηματική ωριμότητα, το σημαντικότερο ίσως είναι το να έχει αποκτήσει κίνητρο για μάθηση που συνεπάγεται την επιθυμία για όλη αυτή τη διαδικασία. Πριν μάθει κανείς να γράφει, χρειάζεται πρώτα να θέλει!
«Για να “μάθει“ ένα παιδί πρέπει να το επιθυμεί, όμως κανείς και τίποτα δεν μπορεί να υποχρεώσει κάποιον να επιθυμεί…Το να μάθεις προϋποθέτει μια επιθυμία, ένα σχέδιο, μια προοπτική, δεν είναι μόνο το να καταλαβαίνεις
Στο Κέντρο Αγωγής Παιδιού & Εφήβου ‘’Εξέλιξη’’ χορηγείται από εξουσιοδετημένο συνεργάτη το “Α-Τεστ” που είναι μία δοκιμασία σχολικής ετοιμότητας. Eλέγχει αν και κατά πόσο ένα παιδί είναι έτοιμο να φοιτήσει στο σχολείο. Aφορά παιδιά του νηπιαγωγείου, πριν την εισαγωγή τους στην Α’ Δημοτικού. Δημιουργήθηκε από την παιδίατρο και αναπτυξιολόγο Λ. Θωμαίδου και τον εργοθεραπευτή Σ. Μαντούδη.
Είναι το πρώτο σταθμισμένο* τεστ, σε δείγμα των 2.000 παιδιών. Το “Α-Τεστ” μπορεί να γίνεται προληπτικά σε όλα τα παιδιά του νηπιαγωγείου. Σκοπός του τεστ είναι να ελέγξει αν το παιδί είναι μαθησιακά έτοιμο να παρακολουθήσει την πρώτη δημοτικού και, αφετέρου, να ανιχνεύσει τυχόν αναπτυξιακές δυσκολίες που θα δυσκολέψουν την προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό πλαίσιο.
Μάθετε τη σχολική ετοιμότητα των παιδιών σας και προετοιμάστε κατάλληλα τα παιδιά σας για το Δημοτικό!!
Ακολουθήστε το FLYNEWS στο Google News και παρακολουθήστε όλες τις εξελίξεις