Στα έξι χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η στάση της απέναντι στους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο μεταβάλλεται διαρκώς. Όταν ανέλαβε την εξουσία αντιμετώπισε τους δανειολήπτες ως «επενδυτές» και «τζογαδόρους» που «πόνταραν» στο χαμηλό συνάλλαγμα και έπρεπε επομένως να υποστούν, τις συνέπειες των επιλογών τους.
Στη συνέχεια και για μεγάλο χρονικό διάστημα επικρατούσε σιγή ασυρμάτου. Οι κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις του ΠΑΣΟΚ σε συνδυασμό με τον διαρκή αγώνα των δανειοληπτών οδήγησαν την Κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα σε μια αναδίπλωση της στάσης της. Πλέον διαβάζουμε σχεδόν κάθε εβδομάδα κυβερνητικές διαρροές για λύση μαζί με αόριστες υποσχέσεις.Το πρόβλημα του Ελβετικού φράγκου αφορά ανθρώπους οι οποίοι δανείστηκαν εντός των οικονομικών τους δυνατοτήτων και ενώ πλήρωναν κανονικά τις δόσεις τους είδαν τα δάνεια τους αντί να μειώνονται να διογκώνονται λόγω της αλλαγής ισοτιμίας ευρώ ελβετικού φράγκου, τις μηνιαίες δόσεις τους σε πολλές περιπτώσεις να τριπλασιάζονται με αποτέλεσμα να οδηγηθούν σε παύση πληρωμών χωρίς επί της ουσίας να ευθύνονται για αυτό. Τα δάνεια τους καταγγέλθηκαν και βγήκαν σε βάρος τους δικαστικές αποφάσεις. Το αποτέλεσμα ήταν πολλοί εξ αυτών σήμερα να έχουν ήδη χάσει την ακίνητη περιουσία τους, σε πολλές περιπτώσεις περιουσία αξίας πολύ μεγαλύτερης από τον αρχικό δανεισμό τους ενώ το βασικό τους παράπονο και επιχείρημα είναι ότι κανείς δεν τους ενημέρωσε για τον κίνδυνο που αναλαμβάνουν. Στην πραγματικότητα ήθελαν να λάβουν δάνειο για την αγορά κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, ενώ αυτό που πήραν χωρίς αντίστοιχη ενημέρωση ήταν ένα υψηλού ρίσκου επενδυτικό προϊόν.
Η παρέμβαση της πολιτείας για την προστασία των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο κατά συνέπεια δεν αποτελεί «χάρη» προς την συγκεκριμένη κατηγορία δανειοληπτών. Συνιστά πράξη κοινωνικής δικαιοσύνης που προϋποθέτει αποκλειστικά πολιτική βούληση, όπως έχει φανεί από μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών που έχουν προχωρήσει σε λύσεις δίκαιες για τους δανειολήπτες και βιώσιμες για το τραπεζικό σύστημα.
Από τις μέχρι σήμερα διαρροές, παρουσιάζονται δύο πιθανές λύσεις. Η πρώτη αφορά την ένταξη των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών. Η λύση αυτή συγκρούεται με το γεγονός ότι πιθανή σύναψη σύμβασης αναδιάρθρωσης μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, θα συνεπάγεται την απώλεια των δικαιωμάτων των δανειοληπτών ενώπιον των δικαστηρίων και παραίτησης από κάθε εκκρεμές ένδικο βοήθημα, ενώ είναι γνωστό ότι σήμερα χιλιάδες δανειολήπτες έχουν στραφεί στην Δικαιοσύνη με σκοπό να προστατευτούν από τις καταχρηστικές πρακτικές των τραπεζών που οδήγησαν σε δυσθεώρητη αύξηση του αρχικού κεφαλαίου που έλαβαν.
Ως δεύτερη λύση παρουσιάζεται το «κούρεμα των οφειλών». Ωστόσο, στις ίδιες διαρροές η Κυβέρνηση παρουσιάζεται διστακτική στην λύση του απευθείας «κουρέματος» στους δανειολήπτες εξαιτίας των επιπτώσεων στον «ΗΡΑΚΛΗ» και θέτει τις σκέψεις της προς έγκριση στις Τράπεζες! Η Κυβέρνηση μας προϊδεάζει πιθανώς ότι το Δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει τις ενδεχόμενες ζημίες και όχι οι Τράπεζες, καθώς το Δημόσιο θα κληθεί να καλύψει το ποσό του δανείου που δεν θα καταφέρει να ανακτήσει o servicer ο οποίος διαχειρίζεται το δάνειο του οφειλέτη. Οι Τράπεζες που με την πολιτική τους την διετία 2006-2008 έδωσαν χιλιάδες δάνεια σε ελβετικό φράγκο σε δεκάδες χιλιάδες ανυποψίαστους δανειολήπτες υπό το κράτος μιας πολιτικής επιθετικής πιστωτικής επέκτασης, εστιάζοντας μάλιστα στην σύγκριση του επιτοκίου τους µε εκείνο των δανείων σε ευρώ, υποβαθμίζοντας ότι ο συναλλαγματικός κίνδυνος μετατίθεται αποκλειστικά στους δανειολήπτες και δίνοντας μπόνους στα στελέχη τους για πωλήσεις τέτοιων δανείων , φαίνεται να μένουν για ακόμη μια φορά στο απυρόβλητο, ενώ φέρουν μεγάλη ευθύνη.
Οι κυβερνητικές διαρροές αποτελούν συνέχεια των αόριστων και ασαφών απαντήσεων στις ερωτήσεις που κατέθεσα το προηγούμενο διάστημα στην Βουλή προς τον Υπουργό Οικονομικών. Στις 3.2.2025 κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησής μου µε αίτημα την άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο. ο τότε Υπουργός Οικονομικών κ. Χατζηδάκης κρύφτηκε αναθέτοντας στον Υφυπουργό, κ. Δήµα, να εμφανιστεί παρέχοντας διαβεβαιώσεις ότι η Κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα σε μια ολιστική παρέμβαση για την ανακούφιση των δανειοληπτών. Παρήλθαν από τότε περίπου τέσσερις μήνες και δεν έχει αναληφθεί καμία πρωτοβουλία για την ανακούφιση των δανειοληπτών.
Στη νέα επίκαιρη ερώτηση μου που συζητήθηκε στις 26.5.2025.ο νέος Υπουργός Οικονομικών κ. Πιερρακάκης ανέθεσε και πάλι σε Υφυπουργό μια διεκπεραιωτική απάντηση που περιείχε γενικολογίες και αοριστολογίες για μέτρα που θα ανακοινωθούν εν ευθέτω χρόνω, ό,τι δηλαδή είχαν αναφέρει πριν 4 μήνες.
Παρότι η κυβέρνηση γνωρίζει ότι υπάρχουν αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδηγούν στην ακυρότητα των όρων των δανειακών συμβάσεων για την αποκλειστική και μονομερή επίρριψη του συναλλαγματικού κινδύνου στους δανειολήπτες, εξακολουθεί να περιλαμβάνεται στα λίγα κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν έχουν παρέμβει για την οριστική επίλυση του ζητήματος.
Το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης του ζητήματος, με δίκαιο επιμερισμό του συναλλαγματικού κινδύνου ανάμεσα στους δανειολήπτες και τις τράπεζες. Προτείνουμε οι τράπεζες να αναλαμβάνουν κατά τα δύο τρίτα τις αρνητικές συνέπειες από την επέλευση του συναλλαγματικού κινδύνου, έναντι του ενός τρίτου που θα αντιστοιχεί στον οφειλέτη. Οι δε καταβολές προς εξόφληση οφειλών από το δάνειο επανυπολογίζονται αναδρομικά με την ευνοϊκή συναλλαγματική ισοτιμία. Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ καταλαμβάνει κάθε δάνειο που έχει χορηγηθεί σε ελβετικό φράγκο, είτε αυτό έχει ρυθμιστεί, είτε έχει καταγγελθεί είτε έχει μετατραπεί η οφειλή του σε ευρώ είτε έχει μεταβιβαστεί σε funds, καθώς πλέον χιλιάδες απαιτήσεις βρίσκονται στην κατοχή των funds. Έτσι, η πρόταση του ΠΑΣΟΚ, λαμβάνοντας υπόψη και τα χαμηλότερα επιτόκια που ίσχυσαν για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, διασφαλίζει ότι οι δανειολήπτες αυτοί δεν θα βρεθούν σε χειρότερη θέση από αυτή που θα βρίσκονταν σήμερα αν είχαν εξ αρχής λάβει δάνειο σε ευρώ.
Αυτή την στιγμή γίνονται πλειστηριασμοί και χάνονται περιουσίες. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο.Οποιαδήποτε λύση που θα λαμβάνει υπόψην την αξία της περιουσίας των δανειοληπτών δεν θα συνιστά λύση αλλά εμπαιγμό αφού αυτό που αποτελεί πραγματική λύση είναι ο εξορθολογισμός των δανείων αυτών σύμφωνα με την ισοτιμία κατά την στιγμή του δανεισμού σε συνδυασμό με τον επιμερισμό του κόστους της αλλαγής της ισοτιμίας. Η παρέμβαση της πολιτείας πρέπει να είναι άμεσα και δίκαιη.
Θα αποτελέσει μια οφειλόμενη πράξη κοινωνικής δικαιοσύνης.