1.Τι βλέπετε μπροστά; Θα μακροημερεύσει αυτή η κυβέρνηση;
Ένα γκρίζο και ομιχλώδες τοπίο. Η χώρα βρίσκεται στη δίνη μιας πρωτοφανούς οικονομικής και προσφυγικής κρίσης. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υπολείπεται κατά πολύ των αναγκών και των απαιτήσεων του τόπου και της κοινωνίας. Παρακολουθώντας τη κάποιος, εύκολα διαπιστώνει ότι πνέει τα λοίσθια. Η πρόσφατη δήλωση του Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι «καήκαμε», αν η αξιολόγηση παραταθεί μέχρι τον Μάιο, είναι εξαιρετικά αποκαλυπτική. Αντιλαμβάνεσθε, λοιπόν, ότι οι αντοχές της κυβέρνησης εξασθενούν.
Ο πρωθυπουργός δεν φαίνεται να μπορεί να ανταποκριθεί στον ρόλο του. Ηγείται ενός κυβερνητικού σχήματος που στερείται στοιχειώδους πολιτικού σχεδίου. Μετά τη μνημονιακή του μεταστροφή ανακάλυψε το παράλληλο πρόγραμμα. Διαπιστώνοντας ότι αυτό κινούνταν σε παράλληλο σύμπαν, οδηγήθηκε σε αμηχανία. Μοιάζει παραδομένος και ανήμπορος ακόμη και να καταλάβει τι συμβαίνει γύρω του. Κι όλα αυτά σε μια περίοδο που η χώρα φτωχαίνει δραματικά, ενώ οι πολίτες βρίσκονται σε απόγνωση. Η κυβέρνηση είναι φυσικό να βυθίζεται κάθε μέρα στην ανυποληψία και στην απαξίωση.
2. Τελικά τι έχετε καταλάβει για τους λόγους της διαγραφής σας από το ΠΑΣΟΚ;
Φαίνεται πλέον καθαρά ότι η κυρία Γεννηματά, θέλει να είναι επικεφαλής ενός μικρού, μίζερου και ελεγχόμενου ΠΑΣΟΚ. Θέτει απέναντί της, όποιον δεν συμμερίζεται τα σχέδιά της. Έτσι μπορεί να ερμηνευθεί και η διαγραφή μου. Δυστυχώς, ένα ιστορικό κόμμα με μεγάλη προσφορά στη χώρα, στην κοινωνία, στους πολίτες βρέθηκε έρμαιο μιας απαίδευτης και στενόμυαλης ηγεσίας. Λόγω της πολιτικής της ανεπάρκειας, έχει διαμορφώσει έναν κύκλο φίλων και αρεστών, αδιαφορώντας για τις δυσμενείς συνέπειες των επιλογών της. Η Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν θέλει να ακούει διαφορετικές απόψεις. Αρέσκεται στο «δοξάστε με». Η δική μου πολιτική κουλτούρα βρίσκεται στον αντίποδα.
3. Εμμένετε σε όσα είχατε πει τότε προκαλώντας τη συγκεκριμένη αντίδραση της Φ. Γεννηματά;
Με τις απόψεις που εξέφρασα ήθελα να διεγείρω τα πολιτικά αντανακλαστικά μιας μεγάλης, αλλά κατακερματισμένης προοδευτικής παράταξης. Πρώτη φορά ποινικοποιείται η άποψη του βουλευτή και όχι μια πράξη του. Γι’ αυτό και εμμένω, όπως λέτε. Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη καθιστά αναγκαία την ανατοποθέτηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά και του ευρύτερου κεντροαριστερού χώρου. Όποιος δεν το καταλαβαίνει είτε εθελοτυφλεί είτε έχει πάρει διαζύγιο από την πραγματικότητα. Ο πολιτικός λόγος του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας θέτει νέα ζητήματα για όλες εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που επαγγέλλονται μεταρρυθμίσεις, διαρθρωτικές αλλαγές και εκσυγχρονισμό στο κράτος και στην οικονομία.
4. Οι πρώην σύντροφοί σας στο ΠΑΣΟΚ τι σας λένε; Μήπως σας αποφεύγουν;
Τα στελέχη, οι φίλοι, οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ αγωνιούν και ανησυχούν για τις πολιτικές που ακολουθεί η ηγεσία του κόμματος. Καθημερινά διαπιστώνω πως οι απόψεις που εξέφρασα αγγίζουν και τους δικούς τους προβληματισμούς. Μάλιστα, πολλοί απ’ αυτούς ζητούν να αναληφθούν πρωτοβουλίες, για την ανασύνθεση της ευρύτερης δημοκρατικής παράταξης. Οι σχέσεις εμπιστοσύνης που χρόνια έχω δημιουργήσει μαζί τους παραμένουν ακλόνητες. Τις σχέσεις αυτές δεν μπορεί να τις ακυρώσει καμιά αυταρχική – μεσαιωνικής αντίληψης πράξη, όπως ήταν η διαγραφή μου από την Κοινοβουλευτική Ομάδα.
5. Σας πείθει ο Κ. Μητσοτάκης στην επαγγελία του για άνοιγμα της ΝΔ στο μεταρρυθμιστικό κέντρο;
Η μεταρρυθμιστική επαγγελία του θα κριθεί στην πράξη. Όπως λένε και οι Κινέζοι, «η πράξη είναι το μοναδικό κριτήριο της αλήθειας». Πάντως γεγονός είναι ότι κέρδισε την ηγεσία της ΝΔ, επιλέγοντας καθαρό πολιτικό στίγμα. Η αντιπαράθεσή του με τον λαϊκισμό δεν μοιάζει πρόσκαιρο τέχνασμα. Άλλωστε, γνωρίζει ότι στο κόμμα που ηγείται οι δυνάμεις του εθνολαϊκισμού είναι ισχυρές. Μάλιστα, διατηρούν μεγάλα ερείσματα και στον σκληρό πυρήνα της εκλογικής του βάσης. Στην πραγματικότητα ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας θα κληθεί να δώσει μάχες για να επιβάλει τη μεταρρυθμιστική του ατζέντα σε έναν χώρο που την αποστρέφεται.
Οι μεταρρυθμίσεις, που συνιστούν ζωτική ανάγκη για την ελληνική κοινωνία και οικονομία, μπορεί να είναι κινούσα ιδέα για όλες τις δυνάμεις που βρίσκονται εκτός των κομματικών τειχών. Εκτός ΝΔ και εκτός ΠΑΣΟΚ. Κυρία Σπανού, μην ξεχνάτε ότι στις πρόσφατες εκλογές συμμετείχε μόνο το 50% του εκλογικού σώματος. Κατά τη γνώμη μου οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις καλούνται να στρέψουν το ενδιαφέρον τους σ’ αυτούς τους πολίτες που δυσπιστούν και απέχουν από τις πολιτικές διαδικασίες.
Το Κέντρο, όποιον προσδιορισμό κι αν του δώσουμε -προοδευτικό, μεταρρυθμιστικό, ριζοσπαστικό- είναι η μεγάλη δεξαμενή από την οποία μπορούν να αντλήσουν ισχύ δυνάμεις με διαφορετικές κομματικές και πολιτικές καταβολές. Ευελπιστώ ο κ. Μητσοτάκης με τις πράξεις και τις ενέργειές του να προκαλέσει μια γενικότερη ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού.
6. Αν ενωνόταν το ΠΑΣΟΚ με το Ποτάμι θα μπορούσε να προκύψει ισχυρός τρίτος πόλος;
Η συνένωση δύο κομματικών μηχανισμών με μειωμένη πλέον εμβέλεια, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση τρίτου πόλου. Χρειάζονται πρωτοβουλίες εκ του μηδενός, που θα αποσκοπούν στη συγκρότηση ενός νέου εκσυγχρονιστικού, καινοτόμου και μεταρρυθμιστικού χώρου. Οι διάσπαρτες κεντροαριστερές δυνάμεις είναι υπαρκτές. Διαθέτουν πλούσια αποθέματα, διατηρούν ισχυρή επιρροή σε εκείνους που αναζητούν νέα πολιτική έκφραση αλλά χρειάζονται ένα κοινωνικό και πολιτικό σοκ.
Κατά τη γνώμη μου οι τελευταίες πρωτοβουλίες που έχει πάρει η Δημοκρατική Συμπαράταξη εξαντλούνται στη συνεύρεση απονευρωμένων και μαρμαρωμένων κομματικών μηχανισμών και σχημάτων. Είμαι πολύ δύσπιστος και πιστεύω ότι δεν πρόκειται να έχουν ουσιαστικό αντίκρισμα.
7. Χωράει η Δημοκρατική Συμπαράταξη τον Γ. Παπανδρέου;
Η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα πρέπει να επιχειρήσει να ανασυνθέσει τον κατακερματισμένο κεντροαριστερό χώρο. Δεν πρέπει να είναι όχημα εξυπηρέτησης πολιτικών προσωπικοτήτων. Ούτε διευθέτησης των οποιοδήποτε εκκρεμοτήτων. Ως εκ τούτου το ποια θα είναι η σχέση της με τον Γ. Παπανδρέου δεν πρέπει να υπαγορεύεται από τις παραπάνω λογικές. Μετά την επιλογή του να ακολουθήσει μοναχικό δρόμο στο πλαίσιο μιας προσωπικής στρατηγικής δεν γνωρίζω αν υπάρχουν και ποιες είναι οι νέες του επιδιώξεις.
Το βέβαιο είναι πως οι προσωπικές φιλοδοξίες στελεχών μας αντιστρατεύονται τη νέα συλλογικότητα που επιχειρεί με δυσκολίες να θεμελιώσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη. Κατά τη γνώμη μου καίριο μέλημά της θα πρέπει να είναι η αφύπνιση και συμπόρευση ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων που θα πρέπει να πουν κάνουν διαφορετικό σε μια κοινωνία κουρασμένη και απηυδισμένη από τον λαϊκισμό.
8. Ποιο είναι το πρόβλημα με την Κεντροαριστερά και διαρκώς συρρικνώνεται;
Πρωτίστως, η φθορά και η κόπωση που έχει υποστεί από την πολύχρονη παρουσία της στη διακυβέρνηση του τόπου. Σ’ αυτήν οφείλεται η υποχώρηση της αξιοπιστίας, της φερεγγυότητας και της γοητείας της. Πιστεύω ότι με παλιές συνταγές δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που σήμερα έχει η Κεντροαριστερά. Η έλλειψη οραματικών ιδεών και εκσυγχρονιστικών δυνάμεων την αποδυναμώνει περαιτέρω. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι αναγκαία η ιδεολογική, πολιτική και μεταρρυθμιστική της ανανέωση.
9. Μήπως ο σκληρός πυρήνας της κοινωνικής βάσης του ΠΑΣΟΚ έχει μεταφερθεί στον ΣΥΡΙΖΑ και αυτό είναι το θέμα;
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταλάβει ένα μεγάλο τμήμα του εκλογικού ακροατηρίου της Κεντροαριστεράς. Η μετεγκατάσταση εκεί πρώην στελεχών και ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ είναι γεγονός. Το διαπιστώσαμε πρόσφατα από τα μεγάλα ποσοστά που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ στα πρώην προπύργια του ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο, δεν πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποτελέσει την αυθεντική έκφραση μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας. Είναι ένα ετερόκλητο ιδεοληπτικό σχήμα με επικίνδυνο ερασιτεχνισμό το οποίο διεύρυνε την εμβέλειά του επενδύοντας με ψεύτικα λόγια στις συνέπειες της κρίσης και της χρεοκοπίας που βιώνει ο Έλληνας. Το μεγάλο λοιπόν ζητούμενο είναι ποιες δυνάμεις και με ποιο σχέδιο μπορούν να καλύψουν το κενό που έχει δημιουργηθεί στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο. Τον γρίφο αυτόν καλούνται άμεσα και επιτακτικά να λύσουν οι δυνάμεις του προοδευτικού κέντρου.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ κ. ΛΕΩΝΙΔΑ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΥ
ΣΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ(14.02.2016)
Ακολουθήστε το FLYNEWS στο Google News και παρακολουθήστε όλες τις εξελίξεις