Σπάρτη | Ιστορίες μουσείων …

Στα 1834 ο Βασιλεύς Όθων εξέδωσε το διάταγμα για την ανέγερση της Νέας Σπάρτης . Παραχωρήθηκε για το σκοπό αυτό δημόσια γη στη θέση που κάποτε βρισκόταν η αρχαία Σπάρτη .Οι κάτοικοι του Μυστρά ήταν οι πρώτοι που ήρθαν να κατοικήσουν στον έρημο τότε ελαιώνα ο οποίος βρισκόταν στη θέση που απλώνεται η σημερινή πόλη ! Μεταξύ των πρώτων οικιστών ήταν και ο Ευάγγελος Θεοδοσόπουλος (1805-1893) , ο οποίος , έχοντας πολύ μεγάλη οικονομική επιφάνεια , αγόρασε τεράστια οικόπεδα στην περιοχή του λόφου της σημερινής Μητροπόλεως , της Κεντρικής Πλατείας και του «Τάφου του Λεωνίδα» .

Ο Ευάγγελος Θεοδοσόπουλος είχε τρία παιδιά : ένα αγόρι , τον Γεώργιο , και δυο κορίτσια πανέμορφα , τη Βέτα και την Ρουμπίνη.

Δυστυχώς , ΚΑΙ οι δυο αυτές αδερφούλες είχαν κοινή τραγική μοίρα . Ο Χάρος έκοψε με το δρεπάνι του τα όνειρά τους πριν ακόμα προλάβουν ν’ ανθίσουν : Χτυπημένες από τη φυματίωση, τη φοβερή αρρώστια εκείνης της εποχής , πέθαναν και οι δυο νέες , σχεδόν ταυτόχρονα , πριν ακόμα προλάβουν να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια . Τάφηκαν ΚΑΙ οι δυο στον ίδιο τάφο εκεί στο Κοιμητήρι του Α. Γεωργίου , στη Σπάρτη και η χαροκαμένη οικογένειά τους «στόλισε» το κοινό μνήμα τους με επιτύμβια πλάκα σκαλισμένη περίτεχνα από άξιο κι επιδέξιο γλύπτη .

Η επιτύμβια αυτή μαρμάρινη πλάκα είχε σκαλισμένο στην περίμετρό της έναν μαίανδρο και τέσσερις ρόδακες στις γωνίες . Στο κάτω μέρος ήταν σκαλισμένα δυο δάφνινα στεφάνια με σταυρό στο μέσον τους και στο πάνω μέρος δυο νεανικές γυναικείες μορφές (η Βέτα και η Ρουμπίνη) σμιλεμένες κατά τα αρχαιοελληνικά πρότυπα , όρθιες μπροστά από δύο ανάκλιντρα , αντικρίζοντας κατάματα η μια την άλλη και συνομιλώντας .

Στο μέσον της ταφόπλακας , κατά τα συνήθη , ήταν οι επιγραφές με τα ονόματα των δυο κοριτσιών και τις ημερομηνίες της γέννησης και του θανάτου τους .

Η πλάκα αυτή , μετά την εκταφή των κοριτσιών , έγινε (προφανώς λόγω της υψηλής τέχνης κι αισθητικής της) στόχος επαναχρησιμοποίησής της σε άλλον τάφο . Για τούτο , κάποιοι άφρονες ασεβείς , απολάξευσαν βάναυσα από την μαρμάρινη πλάκα τα ονόματα και τις ημερομηνίες .

Ευτυχώς , μια απόγονος της οικογένειας , η σπαρτιατολάτρις Κα Αννίτα Γιατράκου-Λούβη , έσωσε την ύστατη στιγμή την πλάκα κι επέβαλε να εντοιχιστεί στα αριστερά του Ναού του Α. Γεωργίου , αποτρέποντας το ενδεχόμενο μελλοντικής επαναχρησιμοποίησής της , χαρίζοντας με τον τρόπο αυτό αιώνια μνήμη στις δυο άτυχες Σπαρτιατοπούλες , για όσους (τουλάχιστον) γνωρίζουν ή ζητούν να μάθουν την τραγική ιστορία τους .

Στα μπαούλα της ανηψιάς των κοριτσιών , της Κας Ιωάννας Θεοδοσοπούλου- Καραχάλιου , βρέθηκαν τα ρούχα της Βέτας και της Ρουμπίνης Θεοδοσοπούλου . Δυο απ’ αυτές τις φορεσιές δωρήθηκαν εκ μέρους της Κας Αννίτας Γιατράκου – Λούβη στο Μουσείο της Νεότερης Σπάρτης όπου κι εκτίθενται μαζί με το γύψινο αντίγραφο της ταφόπλακας που βρίσκεται στον Α. Γεώργιο κι άλλα ενθυμήματα .

Το Μουσείο της Νεότερης Σπάρτης δεν είναι ένα απλό εκθετήριο παλαιών αντικειμένων , εγγράφων , φωτογραφιών , κλπ . Είναι ένα Μουσείο βιωματικό , το οποίο διηγείται ακατάπαυστα στους επισκέπτες του , ιστορίες ανθρώπων που συνδέθηκαν , με τον ένα ή τον άλλον τρόπο , με τη δημιουργία , τη ζωή και την ιστορία αυτής της ένδοξης πόλης , της Σπάρτης μας .

Ανάμεσα σ’ αυτές τις διηγήσεις των εκθεμάτων , η τραγική ιστορία της Βέτας και της Ρουμπίνης Θεοδοσοπούλου , πραγματικά , καθηλώνει και συγκινεί !

Οι Σπαρτιάτες και η πόλη της Σπάρτης οφείλουν αέναες ευχαριστίες κι απροσμέτρητη τιμή κι ευγνωμοσύνη προς την Πνευματική Εστία Σπάρτης , τα εκάστοτε Συμβούλιά της και ιδιαίτερα τον ιστορικό Πρόεδρό της κ. Νίκο Γεωργιάδη , γιατί χάρη στη δική τους έμπνευση και ιδέα υλοποιήθηκε αυτό το θαυμάσιο «Μουσείο της Νεότερης Σπάρτης» , το οποίο κοσμεί την πόλη μας και αποτελεί τον αναγκαίο συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην αρχαία και τη σημερινή Σπάρτη και κοσμεί πολιτιστικά και ιστορικά την πόλη μας!

Κάθε τοπική κοινωνία , κάθε πόλη , οφείλει να γνωρίζει , να σέβεται και να αναγνωρίζει την Ιστορία της και να αποδίδει φόρο τιμής σε πρόσωπα και γεγονότα , που σφράγισαν , με τον ένα ή τον άλλον τρόπο , αυτήν την ιστορική διαδρομή .

ΥΓ 1 : Τα στοιχεία της ιστορίας των αδερφών Βέτας και Ρουμπίνης Θεοδοσόπουλου αντλήθηκαν από το πληροφοριακό υλικό του Μουσείου της Νεότερης Σπάρτης .

ΥΓ 2 : Δεν θα ήταν άσκοπο να αναζητηθούν τα ελλείποντα στοιχεία των δυο αδερφών, ώστε να συμπληρωθεί το βιογραφικό τους στο Μουσείο , αλλά και να λαξευθεί εκ νέου η επιτύμβια πλάκα στον Α. Γεώργιο!

Βαγγέλης Μητράκος

Copy of aderfes 003

Copy of aderfes 006 Copy of aderfes 001