Γνωμοδότηση για τη χωροθέτηση ανεμογεννητριών στο Μαλέα

Από το πρακτικό της 5ης/2021 συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου

Αριθ. Απόφασης 39/2021

«ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ Α/Γ ΣΤΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟ ΤΟΥ ΜΑΛΕΑ».

Στους Μολάους σήμερα στις 31 Μαΐου 2021, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18:00, πραγματοποιήθηκε τακτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με τηλεδιάσκεψη, σύμφωνα με τις διατάξεις με τις διατάξεις του άρθρου 10 της από 11 Μαρτίου 2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Π.Ν.Π.) (Α’ 55), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του Ν. 4682/2020 (Α’ 76), της υπ΄ αριθ. Δ1α/ΓΠ. οικ.: 71342/6-11-2020 (Β’ 4899) ΚΥΑ και των υπ’ αριθ. 426 με ΑΠ 77233/13-11-2020 και ΔΙΔΑΔ/Φ.69/137/οικ.22414/7-12-2020 εγκυκλίων του ΥΠ.ΕΣ., την αριθ. Δ1α/Γ.Π.οικ.31950 ΚΥΑ (ΦΕΚ 2141/τ.Β’/22-5-2021) και ύστερα από την με αριθμό 6/26-05-2021 έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου, η οποία εστάλη ηλεκτρονικά και δημοσιεύθηκε νόμιμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 74 παρ. 4 του Ν.4555/2018 (ΦΕΚ Α’ 133).

Σε σύνολο 27 μελών του Δημοτικού Συμβουλίου συμμετείχαν τα 26, ήτοι:

ΠΑΡΟΝΤΕΣ ΑΠΟΝΤΕΣ

1. Αβδούλος Σπύρος Πρόεδρος Δ.Σ. 1. Κουλουβάκος Βασίλειος

2. Μαρούσης Χαράλαμπος

3. Κουτσονικολής Χαρ.

4. Σουρλάς Ιωάννης

5. Χριστάκος Σταύρος

6. Μαυρομιχάλης Κων/νος

7. Τραϊφόρος Παναγιώτης

8. Αλειφέρη Παναγιώτα

9. Αρρώνης Παντελεήμων

10. Καλογερίνης Ηλίας

11. Κολλιάκος Ιωάννης

12. Παπαδάκης Πιερρής

13. Χαραμή Μαρία

14. Πετράκης Χρήστος

15. Τσαφατίνου Κατερίνα

16. Νικολινάκος Παναγιώτης

17. Μαστορόπουλος Νεκτάριος

18. Κόκκορης Παναγιώτης

19. Παναρίτης Ηλίας

20. Γουναλάκης Ιωάννης

21. Ραφαηλίδη Βασιλική

22. Μαυρομμάτης Παναγιώτης

23. Καλογράνης Δημήτριος

24. Βλάχου Άννα

25. Σπυριδάκου Θεοδούλη

26. Αναγνωστοπούλου Ελένη

Στη συνεδρίαση συμμετείχε και ο Δήμαρχος.

Από τους Προέδρους των Κοινοτήτων, συμμετείχαν οι: Παναγ. Γράφος Κοιν. Μονεμβασίας και Παναγ. Πατσάκης Κοιν. Βελανιδίων.

Στη συνεδρίαση παραβρέθηκε η Ευγενία Παπαδάκη υπάλληλος του Δήμου, για την τήρηση των πρακτικών.

Για το μοναδικό θέμα της ημερήσιας διάταξης, ο Πρόεδρος έδωσε το λόγο στον κ. Δήμαρχο, ο οποίος είπε τα εξής:

1. Στη θέση «Αγία Κυριακή» νότια της Κ. Βελανιδίων και ανατολικά της κ. Αγίου Νικολάου Δ.Ε. Βοιών του Δήμου Μονεμβασίας, χωροθετείται Αιολικός Σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 15.3 MW, με εγκατάσταση 17 ανεμογεννητριών και ύψους 77 μ. περίπου.

2. Στη θέση «Κριθίνα» μεταξύ των κ. Βελανιδίων και Αγίου Νικολάου Δ.Ε. Βοιών του Δήμου μας, χωροθετείται ΑΣΠΗΕ ισχύος 12,6 MW, με εγκατάσταση 14 ανεμογεννητριών και ύψους 77 μ. περίπου.

Η υλοποίηση των ανωτέρω έργων, από μόνα τους αλλά και από κοινού με άλλα δέκα επτά (17) Αιολικά Πάρκα με συνολικό αριθμό ανεμογεννητριών 170, τα οποία έχουν ήδη λάβει άδεια παραγωγής στην περιοχή του Ακρωτηρίου Μαλέα βλάπτει δραστικά, καθολικά και ανεπανόρθωτα, την ποιότητα της ζωής των κατοίκων του Δήμου μας και ιδιαίτερα των κατοίκων της Δημοτικής Ενότητας Βοιών, το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής, το δικαίωμα του Δήμου και των κατοίκων του σε ένα βιώσιμο, αρμονικό και ισορροπημένο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

Εναντίον των Α/Π αυτών, ο Δήμος έχει προσφύγει στη ΡΑΕ και εκκρεμούν αιτήσεις ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.

Ο Δήμος Μονεμβασίας έχει επιλέξει την ήπια τουριστική ανάπτυξη ως τη βέλτιστη προοπτική για το μέλλον του και την ευημερία των δημοτών. Έχει ως μέλημα τη διαφύλαξη της φυσιογνωμίας της περιοχής, γι’ αυτό πρέπει να έχει λόγο κατά την εκτίμηση κάθε επένδυσης ξεχωριστά, για το ποια θα είναι η επίπτωση στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον μεμονωμένα και αθροιστικά.

Είμαστε κάθετα αντίθετοι στην ανεξέλεγκτη αδειοδότηση και εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών βιομηχανικών συγκροτημάτων στη χερσόνησο του Μαλέα, διότι:

Δημιουργείται κυριολεκτικά ένα «τείχος» Ανεμογεννητριών μήκους 25 χλμ από το ύψος του Κάστρου της Μονεμβασιάς έως το Ακρωτήριο του Μαλέα, στο «Μικρό Άγιο Όρος» όπως αποκαλείται το ακρωτήριο του Μαλέα, όπου έχουν καταγραφεί 44 βυζαντινά μοναστήρια και ναοί, καθώς επίσης και το μεσαιωνικό φράγκικο κάστρο της Αγίας Παρασκευής στη Νεάπολη της Δ.Ε. Βοιών.

Κάτω απ’ αυτό το τείχος στην κορυφογραμμή, σε ελάχιστες αποστάσεις και προς το Λακωνικό Κόλπο και προς το Μυρτώο Πέλαγος υπάρχουν 14 Κοινότητες και 37 οικισμοί, οι οποίοι πλήττονται συνολικά με αλλαγή της φυσιογνωμίας τους, λόγω της αισθητικής υποβάθμισης και της υψηλής στάθμης του θορύβου.

Οι πλησιέστερες Α/Γ απέχουν μόλις 310 μέτρα από τα όρια των οικισμών!!!

Τα συνοδά έργα θα επηρεάσουν άμεσα το οικοσύστημα και θα αφήσουν ένα μόνιμο επιβαρυντικό αποτύπωμα.

Στην περιοχή φιλοξενούνται 132 είδη πτηνών κυρίως μεταναστευτικών και είναι τόπος αναπαραγωγής, ενώ έχει καταγραφεί αξιόλογη, σπάνια και απειλούμενη ενδημική χλωρίδα, όπως η linariahellenica η οποία είναι είδος προτεραιότητας της Οδηγίας 92/43 και η tulipagoulimyi, ενώ πλησίον της Λίμνης Στρογγύλης, στη νησίδα Παυλοπέτρι, βρίσκεται η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη.

Ο Σπηλαιολογικός Όμιλος Ταϋγέτου Πάρνωνα έχει καταγράψει άνω των 50 σπηλαίων και βαράθρων στην περιοχή, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα από την αρμόδια Εφορεία Σπηλαιολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας, καθότι έχει παρατηρηθεί έντονο παλαιοανθρωπολογικό ενδιαφέρον λόγω σχετικών ευρημάτων.

Κάτω από τα έργα αξιοποιείται το μοναδικό απολιθωμένο δάσος της Αγίας Μαρίνας.

Υπάρχει το Γερμανικό Ναυτικό Παρατηρητήριο, το οποίο είναι χαρακτηρισμένο μνημείο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αρχική καταγραφή του δικτύου Natura 2000, προβλεπόταν ως περιοχή Νatura ολόκληρη η χερσόνησος που καταλήγει στο ακρωτήριο

Μαλέας από κοινού με την περιοχή Νεάπολης και τη Νήσο Ελαφόνησο, δηλαδή και η περιοχή χωροθέτησης των παρόντων έργων. Στη συνέχεια όμως όλο το ανατολικό κομμάτι εξαιρέθηκε, όπως αποδεικνύεται ηθελημένα, διότι υπάρχει πολύ αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για εγκατάσταση αιολικών σταθμών, ακριβώς στην περιοχή που εξαιρέθηκε.

Πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι στο βόρειο τμήμα του Δήμου μας έχουν εγκατασταθεί και χωροθετηθεί ήδη 15 Α/Π με 166 ανεμογεννήτριες. Εάν εγκατασταθούν στη Χερσόνησο του Κάβο Μαλέα και λειτουργήσουν και οι ΑΣΠΗΕ με εγκεκριμένες ΑΕΠΟ, θα λειτουργούν πλέον 35 ΑΣΠΗΕ ισχύος 138,75 MW με 336 Α/Γ. Πρόκειται για υπερβολικό αριθμό ανεμογεννητριών και επιβάρυνση του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου του Δήμου μας, πρόδηλα πέραν της φέρουσας ικανότητάς του, κάτι απαράδεκτο από εμάς για το σύνολο της έκτασης του Δήμου μας.

O Δήμος μας ήδη επιβαρύνεται και με τα έργα της Διασύνδεσης Κρήτης Πελοποννήσου, της μεγαλύτερης σε μήκος υπόγειας – επίγειας – υποβρύχιας καλωδιακής διασύνδεσης εναλλασσόμενου ρεύματος στον κόσμο, συνολικού μήκους 176 χιλιομέτρων. Τα μεγέθη επέμβασης στο φυσικό περιβάλλον της Δημοτικής Ενότητας Βοιών πυλώνες με εκσκαφές, μετακινήσεις φορτηγών κλπ είναι δυσανάλογα επιβαρυντικές για μία αδιατάρακτη κατά τα άλλα περιοχή.

Πανελλαδικά μέχρι σήμερα, από διάφορα «σημεία εισόδου» υποβολής αιτήσεων για έργα ΑΠΕ (μικρά, μεσαία, μεγάλα ή στρατηγικά) έχουν αθροιστεί περίπου 75 GW, που βρίσκονται σε κάποιο στάδιο αδειοδότησης. Επίσης, στον τελευταίο κύκλο υποβολής αιτήσεων για Βεβαίωση Παραγωγού στη ΡΑΕ, υποβλήθηκαν σχεδόν 2.000 αιτήσεις για νέα έργα ΑΠΕ, συνολικής ισχύος άνω των 45 GW, όταν οι στόχοι του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) προβλέπουν μόλις 9 GW έως το 2030.

Ενώ ακόμη δεν έχει τροποποιηθεί το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ, παρά την αδήριτη ανάγκη για αλλαγή του και παρά τις υποσχέσεις που μας είχαν δοθεί προ διετίας περίπου.

Συνεπώς, όποιος προλάβει, τις χωροθετεί οπουδήποτε σύμφωνα με το υπάρχον χωροταξικό και ενώ υπάρχει μεγάλος αριθμός αιτήσεων (2.000), έτσι ώστε να γίνει ορθότερη επιλογή των θέσεων των Α/Π.

«Τα ειδικά πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης αποτελούν πράξεις της εκτελεστικής λειτουργίας με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και αντικείμενο έχουν κανονιστικό περιεχόμενο διότι περιέχουν στρατηγικές επιλογές για την υλοποίηση των οποίων μπορούν να εισάγονται συγκεκριμένες δεσμευτικές ρυθμίσεις».

Σύμφωνα με το άρθρο 6 της οδηγίας 2011/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 13/12/2011 για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον οι σχετικές διαδικασίες συμμετοχής του κοινού πρέπει να γίνονται στον ΤΟΠΟ υλοποίησης και όχι στην έδρα της αρμόδιας Περιφερικής Διοικητικής Αρχής.

Σύμφωνα με την οδηγία αρ.6 92/43/ΕΟΚ πρέπει να εφαρμόζεται η διαδικασία της Δέουσας εκτίμησης εξετάζοντας τις Συνολικές Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις συναθροισμένης με τα ήδη εγκατεστημένα έργα η τα σχεδιαζόμενα στην ίδια ευρύτερη περιοχή.

Η διάσπαση των Πάρκων σε μικρότερα από την ίδια μητρική εταιρεία ώστε να υποβιβαστούν σε κατηγορία Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι ένας τρόπος παράνομης παράκαμψης της νομοθεσίας και υπερκερασμού της «Δέουσας εκτίμησης». Αυτό είναι και η ουσία των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η ανάσχεση της αειφορίας.

Κατόπιν των ανωτέρω, δεν θα πρέπει να εγκριθεί η ΜΠE για τα ανωτέρω Α/Π στις χωροθετημένες θέσεις, αφού από κοινού με τους Αιολικούς Σταθμούς για τους οποίους ήδη έχουν εκδοθεί άδειες παραγωγής, η επιβάρυνση τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στο πολιτιστικό κεφάλαιο του Δήμου μας είναι υπέρμετρη και πέραν της φέρουσας ικανότητας που είναι αποδεκτή.

Συνοπτικά:

Οι ανεμογεννήτριες θα σχηματίζουν στην κορυφογραμμή ένα τείχος σε μήκος περίπου 25 χιλιομέτρων, το οποίο θα είναι άμεσα ορατό και από τις δύο πλευρές της οροσειράς έως τον Κάβο Μαλέα.

Κάτω απ’ αυτές υπάρχουν 37 Κοινότητες και οικισμοί, που κατοικούνται, βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με τις ανεμογεννήτριες και κάποιες απ’ αυτές απέχουν λιγότερο από 350 μέτρα.

Όποιος θα επισκέπτεται την περιοχή, θα βλέπει μόνο αυτό το τείχος μαζί και τις επεμβάσεις στο τοπίο από τα συνοδά έργα.

Η χερσόνησος του Μαλέα είναι ένα από τα σπουδαιότερα οικοσυστήματα και γι’ αυτό έχουμε προτείνει να θεσμοθετηθεί ως Φυσικό Περιφερειακό Πάρκο, επονομάζεται δε «Μικρό Άγιο Όρος» με 44 εκκλησάκια και μοναστήρια, με πάρα πολλές θέσεις αρχαιολογικής αξίας, Σπηλαιοβάραθρα, κηρυγμένο Καταφύγιο Άγριας Ζωής, το διάσημο Σπήλαιο της Καστανιάς, ο υδροβιότοπος της λίμνης Στρογγύλης, το Απολιθωμένο Δάσος. Στην περιοχή φιλοξενούνται 132 είδη πτηνών και έχει καταγραφεί σπάνια και απειλούμενη ενδημική χλωρίδα.

Το υπό έγκριση ΓΠΣ της Δ.Ε. Βοιών είναι εντελώς αντίθετο με τη χωροθέτηση Α/Γ, χαρακτηρίζοντας τις περιοχές αυτές ως Περιοχές Ειδικής Προστασίας.

Ο Δήμος έχει επιλέξει για την περιοχή αυτή, ήπια τουριστική ανάπτυξη με προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Είναι σαφές ότι η χωροθέτηση των αιολικών πάρκων καταστρέφει το περιβάλλον, τον τουρισμό και αλλάζει τη φυσιογνωμία της περιοχής, κάτι που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.

Ο Δήμος Μονεμβασίας έχει ήδη τοποθετημένες στο βόρειο τμήμα του 78 ανεμογεννήτριες και έχουν χωροθετηθεί ακόμη 88, δηλαδή συνολικά 166. Έχουμε αποδείξει λοιπόν, ότι δεν έχουμε μια στείρα άρνηση σε σχέση με τις ΑΠΕ και ήδη συνεισφέρουμε στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Εδώ και δύο έτη δεν έχει γίνει καμία τροποποίηση του Χωροταξικού Σχεδίου για τις ΑΠΕ, παρά τις υποσχέσεις που μας έχουν δώσει, έτσι ώστε να τεθούν αυστηρότερα κριτήρια για τις περιοχές χωροθέτησης και να επιλεγούν οι προσφορότεροι χώροι και όχι όπου βολεύει τους επενδυτές.

Η βούλησή μας είναι, στο νότιο τμήμα του Δήμου στην χερσόνησο του Μαλέα να μην τοποθετηθεί καμία για τους λόγους που προανέφερα και θα προβούμε σε όλες τις ενέργειες για να το πετύχουμε.

Σε περίπτωση έγκρισης των συγκεκριμένων Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), ο Δήμος θα προσφύγει εναντίον τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Ελπίζω το όραμα και το πρότυπο της Κυβέρνησης να μην είναι η καταστροφή μιας πανέμορφης τουριστικής περιοχής, με την εγκατάσταση αυτού του τείχους των ανεμογεννητριών.

Η δημοτ. σύμβουλος κα Αναγνωστοπούλου πήρε το λόγο, θέτοντας υπόψη του Δ.Σ. την πρότασή της.

Όσον αφορά την πρόταση της παράταξης ΟΙ ΔΗΜΟΤΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ, μετά από συζήτηση, συμφωνήθηκε ορισμένα τμήματά της να συμπεριληφθούν στην πρόταση του Δημάρχου.

Κατόπιν των ανωτέρω, το Δ.Σ.:

Αποφασίζει κατά πλειοψηφία

1. Γνωμοδοτεί αρνητικά για την έγκριση των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των δύο Αιολικών Πάρκων της Εταιρείας ΑΙΟΛΙΚΗ ΠΑΡΝΩΝΟΣ Α.Ε. στη θέση «Αγία Κυριακή» και της Εταιρείας ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΜΑΛΕΑ Α.Ε. στη θέση «Κριθίνα».

2. Να γνωμοδοτήσει αρνητικά και να συμμετάσχει στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.

3. Επίσης γνωμοδοτεί αρνητικά και για τις επόμενες Μ.Π.Ε. των Α/Π στη Χερσόνησο του Μαλέα.

4. Η απόφαση αυτή να αποσταλεί στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελ/σου, Δυτ. Ελλάδας & Ιονίου και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Μειοψηφούσης της κας Αναγνωστοπούλου, η οποία διαφωνεί με την τοποθέτηση των ανεμογεννητριών, πλην όμως ψηφίζει τη δικής πρόταση.

Αφού συντάχθηκε το πρακτικό αυτό υπογράφεται όπως πιο κάτω.

Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας Τα Μέλη

Αβδούλος Σπύρος Ακριβές Απόσπασμα Η Ειδική Γραμματέας Παπαδάκη Ευγενία Θεοδ. Σπυριδάκου Μαυρομιχάλης Κων/νος Μαρούσης Χαράλαμπος Κουτσονικολής Χαράλ. Σουρλάς Ιωάννης Τραϊφόρος Παναγιώτης Χριστάκος Σταύρος Αλειφέρη Παναγιώτα Αρρώνης Παντελεήμων Καλογερίνης Ηλίας Κολλιάκος Ιωάννης Παπαδάκης Πιερρής Πετράκης Χρήστος Τσαφατίνου Κατερίνα Χαραμή Μαρία Νικολινάκος Παναγιώτης Γουναλάκης Ιωάννης Βλάχου Άννα Μαστορόπουλος Νεκτάριος Κόκκορης Παναγιώτης Καλογράνης Δημήτριος Παναρίτης Ηλίας Ραφαηλίδη Βασιλική Μαυρομμάτης Παναγ. Αναγνωστοπούλου Ελένη