Τα προβλήματα που θα προκύψουν από την αριθμό 77979/21.03.2025 Υπουργική Απόφαση για την λειτουργία του Ελαιοκομικού Μητρώου, ανέδειξε η Βουλευτής Λακωνίας κα Νάγια Γρηγοράκου και η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, με σχετική Ερώτηση προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κ. Τσιάρα.
Συγκεκριμένα, με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση, οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) και οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟ) των οικείων Περιφερειών, τέθηκαν αρμόδιες για την καταχώριση των στοιχείων των ελαιοκομικών αγροτεμαχίων της χώρας στο Ελαιοκομικό Μητρώο, τη διεξαγωγή των διοικητικών και επιτόπιων ελέγχων και την υποβολή κυρώσεων. Παράλληλα, όμως, το Υπουργείο καλεί τις ανωτέρω Υπηρεσίες να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες επικαιροποίησης του ελαιοκομικού μητρώου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2025 (δηλαδή σε διάστημα μόλις 6 μηνών), ούτως ώστε οι ελαιοπαραγωγοί να προβούν στις δηλώσεις συγκομιδής ελαιόκαρπου σε προθεσμία από 1η Οκτωβρίου 2025 έως 31 Μαΐου 2026.
Όμως, όπως επισημαίνουν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ: «Η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου, λειτουργικού και πραγματικά επαληθευμένου ελαιοκομικού μητρώου προϋποθέτει i) την ύπαρξη σχετικής υποδομής, ii) την στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών με διοικητικό προσωπικό και σχετικές επιστημονικές ειδικότητες, iii) τον εφοδιασμό τους με σύγχρονα μέσα καταγραφής και μέτρησης των ελαιοκομικών εκτάσεων, iv) την διασύνδεση τους με τις λοιπές ψηφιακές υπηρεσίες ελέγχου και διασταύρωσης του Δημοσίου, όπως το gov.gr, το ΟΣΔΕ, το Κτηματολόγιο και η ΑΑΔΕ, v) απαραίτητη διαβούλευση με τα στελέχη, το υπηρεσιακό προσωπικό των σχετικών υπηρεσιών και τον αγροτικό κόσμο της χώρας καθώς και vi) την πιλοτική εφαρμογή και ενημέρωση των αγροτών με σκοπό την εξοικείωση τους με την εν λόγω διαδικασία». Αντίθετα, έως σήμερα δεν έχει ληφθεί καμία τέτοια ενέργεια, αφού το ελαιοκομικό μητρώο έχει να επικαιροποιηθεί από το 2005, καθιστώντας τα στοιχεία του εντελώς αναξιόπιστα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι Βουλευτές έθιξαν «το ανεφάρμοστο» και «την προχειρότητα» της νέας Υπουργικής Απόφασης, αφού επιχειρείται: «η καταχώριση και επικαιροποίηση των στοιχείων εκατομμύριων ελαιόδεντρων σε διάστημα έξι μηνών» την ίδια στιγμή, μάλιστα, όπου: «οι αρμόδιες ΔΑΟΚ/ΔΑΟ δεν διαθέτουν επαρκές προσωπικό γεωπόνων, τεχνολόγων γεωπονίας και μηχανικών, δεν είναι εξοπλισμένες με επαγγελματικές συσκευές GPS, GIS, σύγχρονα μέσα μέτρησης εκτάσεων και κατάλληλα υπηρεσιακά οχήματα για την προσέγγιση δύσβατων ορεινών και ημιορεινών ελαιοτεμαχίων ενώ δεν έχουν και εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στα στοιχεία του ΟΣΔΕ.».
Παράλληλα, όπως υπογραμμίζουν: «οι επιπόλαιες και χωρίς διαβούλευση αποφάσεις του Υπουργείου ενέχουν σοβαρούς κινδύνους σε βάρος των ελαιοπαραγωγών, αφού αφενός η έλλειψη διασύνδεσης με τις ψηφιακές υπηρεσίες του Δημοσίου, θα δημιουργήσει ένα δυσανάλογο γραφειοκρατικό φόρτο σε βάρος τους και αφετέρου οι δηλώσεις συγκομιδής των ελαιοπαραγωγών δεν θα ανταποκρίνονται στο ελαιοκομικό μητρώο, με αποτέλεσμα οι ελαιοπαραγωγοί να κληθούν να πληρώσουν υψηλά διοικητικά πρόστιμα εξαιτίας μιας ανεφάρμοστης στην πράξη υπουργικής απόφασης, χωρίς να φέρουν ουδεμία ευθύνη».
Με αυτά τα δεδομένα, η Νάγια Γρηγοράκου έθεσε τα εξής κοινοβουλευτικά ερωτήματα – αιτήματα προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
Προς: Τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα
Θέμα: «Ανεφάρμοστο το χρονοδιάγραμμα και ανέφικτη η επικαιροποίηση του Ελαιοκομικού Μητρώου – Κίνδυνος άδικων προστίμων για τους ελαιοπαραγωγούς»
κ. Υπουργέ,
Με την με αριθμό 77979/21.03.2025 υπουργική σας απόφαση ορίσατε τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) και τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟ) των οικείων Περιφερειών, ως αρμόδιες, για την καταχώριση των στοιχείων των ελαιοκομικών αγροτεμαχίων της χώρας στο Ελαιοκομικό Μητρώο, τη διεξαγωγή των διοικητικών και επιτόπιων ελέγχων και την υποβολή κυρώσεων.
Περαιτέρω, ορίσατε ότι η επικαιροποίηση του ελαιοκομικού μητρώου για τα εκατομμύρια ελαιόδεντρα που υπάρχουν στην χώρα, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί από τις εν λόγω Υπηρεσίες έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2025 (δηλαδή σε διάστημα μόλις 6 μηνών), ούτως ώστε οι ελαιοπαραγωγοί να προβούν στις δηλώσεις συγκομιδής ελαιόκαρπου σε προθεσμία από 1η Οκτωβρίου 2025 έως 31 Μαΐου 2026.
Πράγματι, ένα σύγχρονο και πλήρως λειτουργικό ελαιοκομικό μητρώο, πέραν του ότι αποτελεί ευρωπαϊκή επιταγή, μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στον έλεγχο της πραγματικής παραγωγής ελαιόλαδου, τον περιορισμό της «μαύρης αγοράς», την αποτελεσματική διαχείριση των ενισχύσεων και την συλλογή δεδομένων για τον σχεδιασμό της εθνικής αγροτικής πολιτικής στον εν λόγω, ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία, τομέα.
Ωστόσο, η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου, λειτουργικού και πραγματικά επαληθευμένου ελαιοκομικού μητρώου προϋποθέτει i) την ύπαρξη σχετικής υποδομής, ii) την στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών με διοικητικό προσωπικό και σχετικές επιστημονικές ειδικότητες, iii) τον εφοδιασμό τους με σύγχρονα μέσα καταγραφής και μέτρησης των ελαιοκομικών εκτάσεων, iv) την διασύνδεση τους με τις λοιπές ψηφιακές υπηρεσίες ελέγχου και διασταύρωσης του Δημοσίου, όπως το gov.gr, το ΟΣΔΕ, το Κτηματολόγιο και η ΑΑΔΕ, v) απαραίτητη διαβούλευση με τα στελέχη, το υπηρεσιακό προσωπικό των σχετικών υπηρεσιών και τον αγροτικό κόσμο της χώρας καθώς και vi) την πιλοτική εφαρμογή και ενημέρωση των αγροτών με σκοπό την εξοικείωση τους με την εν λόγω διαδικασία.
Εν προκειμένω στη χώρα μας, το ελαιοκομικό μητρώο ουδέποτε λειτούργησε εν τοις πράγμασι. Συγκεκριμένα, οι καταχωρίσεις που βρίσκονται σε αυτό, έχουν να επικαιροποιηθούν και να επαληθευτούν από το 2005. Κατ’ επέκταση, υπάρχει σημαντικό έλλειμα ως προς τις νέες φυτεύσεις, τις αγοραπωλησίες και τις μεταβιβάσεις λόγω κληρονομιάς που πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα. Η δε απουσία επαλήθευσης ακόμα και των ήδη καταχωρημένων στοιχείων, καθιστά τα εν λόγω στοιχεία εντελώς αναξιόπιστα για χρήση και αντιπαραβολή με τις δηλώσεις συγκομιδής ελαιόκαρπου.
Στο πλαίσιο αυτό, γεννάται εύλογος προβληματισμόςγια την επιτυχή επικαιροποίηση και καταχώρηση των στοιχείων των ελαιοκομικών αγροτεμαχίων σε διάστημα μόλις έξι μηνών, όταν η διαδικασία αυτή δεν είχε ολοκληρωθεί εδώ και είκοσι χρόνια. Ο προβληματισμός αυτός γίνεται ακόμα πιο έντονος λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι αρμόδιες ΔΑΟΚ/ΔΑΟ δεν διαθέτουν επαρκές προσωπικό γεωπόνων, τεχνολόγων γεωπονίας και μηχανικών, δεν είναι εξοπλισμένες με επαγγελματικές συσκευές GPS, GIS, σύγχρονα μέσα μέτρησης εκτάσεων και κατάλληλα υπηρεσιακά οχήματα για την προσέγγιση δύσβατων ορεινών και ημιορεινών ελαιοτεμαχίων, ενώ δεν έχουν και εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στα στοιχεία του ΟΣΔΕ.
Παράλληλα, η απουσία ολοκληρωμένης υποδομής ενέχει σοβαρούς κινδύνους σε βάρος των ελαιοπαραγωγών. Συγκεκριμένα, η έλλειψη διασύνδεσης με τις ψηφιακές υπηρεσίες του Δημοσίου, δημιουργεί ένα δυσανάλογο γραφειοκρατικό βάρος στους ελαιοπαραγωγούς στα πλαίσια μιας διαδικασίας στην οποία πρέπει να προσαρμοστούν εντός μικρού χρονικού διαστήματος και χωρίς ουσιαστική ενημέρωση και διαβούλευση.
Ακόμα, η έωλη επικαιροποίηση του ελαιοκομικού μητρώου με τον τρόπο που την επιχειρείτε με την επίμαχη υπουργική απόφαση, θα έχει ως αποτέλεσμα οι δηλώσεις συγκομιδής των ελαιοπαραγωγών να μην ανταποκρίνονται στα καταχωρημένα στοιχεία του ελαιοκομικού μητρώου. Με αυτόν τον τρόπο, οι ελαιοπαραγωγοί ενδέχεται να κληθούν να πληρώσουν υψηλά διοικητικά πρόστιμα εξαιτίας μιας ανεφάρμοστης στην πράξη υπουργικής απόφασης και χωρίς να φέρουν ουδεμία ευθύνη.
Επειδή, ο ελαιόκαρπος και τα προϊόντα του αποτελούν εθνικό κεφάλαιο για την χώρα και απαιτούν ένα ελαιοκομικό μητρώο που να βασίζεται σε επαληθευμένα δεδομένα, σε επιστημονική και τεχνική τεκμηρίωση και όχι σε μία πρόχειρη γραφειοκρατική διαδικασία.
Επειδή, οι ΔΑΟΚ/ΔΑΟ δεν διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή και προς τούτο η καταληκτική προθεσμία της 30ης Σεπτεμβρίου 2025 για την καταχώριση και τον έλεγχο των στοιχείων των ελαιοκομικών αγροτεμαχίων, είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη.
Επειδή, είναι απαραίτητη η ψηφιακή ενοποίηση όλων των μητρώων που σχετίζονται με την αγροτική παραγωγή, προκειμένου οι αγρότες και οι παραγωγοί να μην επιβαρύνονται με επιπρόσθετα γραφειοκρατικά βάρη.
Επειδή, οι ελαιοπαραγωγοί απειλούνται με υπέρογκα διοικητικά πρόστιμα εξαιτίας της αναξιόπιστης και βεβιασμένης συγκρότησης του ελαιοκομικού μητρώου, χωρίς να φέρουν ουδεμία ευθύνη.
ΕΡΩΤΑΣΘΕ
1) Θα δώσετε εύλογη παράταση για την καταχώρηση των στοιχείων των ελαιοκομικών αγροτεμαχίων της χώρας από τις ΔΑΟΚ/ΔΑΟ, δεδομένου ότι η εν λόγω διαδικασία είναι αδύνατο να ολοκληρωθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2025;
2) Θα ενισχύσετε άμεσα και ουσιαστικά τις εν λόγω υπηρεσίες προκειμένου να προχωρήσουν με ασφάλεια, επιστημονική και τεχνική τεκμηρίωση στην καταχώριση των στοιχείων των ελαιοκομικών αγροτεμαχίων της χώρας;
3) Θα προβείτε στην απαραίτητη διασύνδεση, και αν ναι σε ποιο χρονοδιάγραμμα, του Gov.gr, του ΟΣΔΕ, του Κτηματολογίου, της ΑΑΔΕ και κάθε συναφούς ψηφιακού πληροφοριακού συστήματος με το Ελαιοκομικό Μητρώο, προκειμένου αφενός οι αρμόδιες Υπηρεσίες να κάνουν διασταυρωτικούς ελέγχους και αφετέρου οι αγρότες να μην επωμιστούν άλλο ένα δυσανάλογο γραφειοκρατικό βάρος;
4) Θα προβείτε στην άμεση και ουσιαστική ενημέρωση των αγροτών για το ελαιοκομικό μητρώο και αν ναι ποιες είναι οι ακριβείς πρωτοβουλίες που θα πάρετε;
5) Θα διασφαλίσετε ότι δεν θα επιβληθεί κανένα διοικητικό πρόστιμο σε κανένα αγρότη έως ότου ολοκληρωθεί η σωστή και ασφαλής επικαιροποίηση του ελαιοκομικού μητρώου;
6) Δεδομένων των ανωτέρω, προτίθεστε να επανεξετάσετε την ΥΑ 77979/2025 και να προβείτε σε τροποποίηση με βάση τα πραγματικά δεδομένα και τη ρεαλιστική και ορθή εφαρμογής της;
ΟΙ ΕΡΩΤΩΝΤΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ